ترخیص خودروهای وارداتی

ترخیص خودروهای وارداتی؛گواهی‌های استاندارد و خدمات پس از فروش ۱۴۰۴

ارسال شده توسط admin آبان ۹, ۱۴۰۴

مقدمه: دروازه‌های قانونی واردات خودرو؛ از استاندارد تا خدمات تعهد شده

فرآیند ترخیص خودروهای وارداتی به کشور، مسیری پیچیده و چندلایه است که موفقیت در آن مستلزم تبعیت دقیق از مقررات نهادهای نظارتی گوناگون، علاوه بر قوانین گمرکی است.1 در عمل، یک محموله خودرو تنها زمانی اجازه ترخیص نهایی و خروج فیزیکی از گمرک را پیدا می‌کند که تاییدیه‌های فنی از سازمان ملی استاندارد و تعهدات زیرساختی خدمات پس از فروش از وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) به صورت سیستمی احراز شده باشند.2

این الزامات نه تنها ضامن کیفیت و ایمنی محصول نهایی برای مصرف‌کننده هستند، بلکه به‌عنوان اهرم‌هایی برای هدایت بازار و جلوگیری از ورود کالاهای فاقد پشتیبانی عمل می‌کنند. درک دقیق این ضوابط مصوب سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، برای واردکنندگان ضروری است تا بتوانند از زیان‌های سنگین ناشی از تأخیرهای گمرکی یا توقیف کالا جلوگیری کنند.

تحلیل ساختار نظارتی (رگولاتوری) در فرآیند واردات

آغاز قانونی فرآیند واردات هر خودرویی، اعم از نو یا کارکرده، با ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت (National Trade System – NTSW) صورت می‌پذیرد.1 این سامانه نقش محوری در تسهیل فرآیندهای تجاری، افزایش شفافیت و مدیریت تمام استعلام‌های مجوزها و مدارک لازم در حوزه بازرگانی بین‌الملل را بر عهده دارد.4 واردکنندگان ابتدا باید در این سامانه ثبت‌نام و احراز هویت کنند و سپس نسبت به ثبت کامل مشخصات فنی خودرو اقدام نمایند.

در این مرحله، واردکننده باید جزئیات دقیقی از جمله برند، مدل، سال ساخت، شماره شاسی (VIN) و پیش‌فاکتور (پروفرما) را وارد سیستم کند.2 بر اساس مقررات به‌روز، خودرویی که در زمان ورود به کشور اظهار می‌شود، باید کمتر از پنج سال از سال ساخت آن در سامانه شناسایی خودرو (VIN) گذشته باشد.5 همچنین، اخذ شناسه کالا به عنوان کد هویتی و تضمین‌کننده انطباق مشخصات فنی ثبت شده با کالای وارداتی، برای کلیه واردکنندگان ضروری است.4

نکته حائز اهمیت این است که گمرک و سایر نهادهای نظارتی، صحت تاییدیه‌های استاندارد و خدمات پس از فروش را به صورت سیستمی از طریق اتصال NTSW با نهادهای مربوطه استعلام می‌کنند. این اتصال دیجیتالی باعث می‌شود که تأخیرها عمدتاً از بوروکراسی سنتی به تأخیر در احراز صلاحیت سیستمی تبدیل شود.

از آنجایی که مجوزهای استاندارد و خدمات پس از فروش باید در مرحله ثبت سفارش یا بلافاصله پس از آن اخذ شوند 2، واردکنندگان موفق کسانی هستند که فرآیندهای دیجیتالی اخذ مجوزها را پیش از ورود فیزیکی کالا به گمرک آغاز می‌کنند. در نظر نگرفتن این زمان‌بندی می‌تواند فرآیند ترخیص را به حداقل بازه سی روزه برساند 6 و هزینه‌های جانبی مانند انبارداری (دموراژ) را به شدت افزایش دهد.7

تکمیل فرآیند واردات نیازمند هماهنگی دقیق میان سه نهاد اصلی است که هر کدام حوزه مسئولیت مشخصی دارند:

  1. سازمان ملی استاندارد (ISIRI): ارزیابی تطابق فنی. این سازمان مسئول تضمین انطباق خودروی وارداتی با استانداردهای اجباری ملی و بین‌المللی مانند استاندارد ۸۵ گانه است.8 تأییدیه فنی صادره از این سازمان، یک الزام حیاتی برای ورود به مراحل بعدی است و گمرک بدون آن سند ترخیص صادر نمی‌کند.
  2. وزارت صمت: تعیین ضوابط تجاری و تعهدات خدمات پس از فروش. وزارت صمت، مسئول تنظیم مقررات بازار، تعیین اولویت‌های وارداتی، و نظارت بر توانایی واردکننده برای ایجاد زیرساخت‌های پشتیبانی است.10 این تعهدات شامل شبکه‌های نمایندگی، تأمین قطعات و الزامات انتقال فناوری است.
  3. گمرک جمهوری اسلامی ایران: اجرای تشریفات نهایی. وظیفه گمرک، اجرای تشریفات فیزیکی و مالی است. پس از تأیید سیستمی مجوزهای ISIRI و صمت، گمرک حقوق ورودی، مالیات و عوارض را وصول کرده 1 و سند ترخیص فیزیکی (پروانه سبز) را صادر می‌کند.1
ترخیص خودروهای وارداتی

گواهی‌های استاندارد: شرط فنی برای ورود به قلمرو سرزمینی

سازمان ملی استاندارد ایران به عنوان مرجع تعیین‌کننده کیفیت و ایمنی خودرو، فرآیندی سختگیرانه را برای تأیید ورود خودروهای خارجی وضع کرده است.

تأیید نوع (Type Approval یا TA) سندی است که انطباق کامل یک مدل خودرو با الزامات فنی، ایمنی و محیط زیستی جمهوری اسلامی ایران را تأیید می‌کند. این فرآیند برای نمایندگان رسمی سازنده یا واردکنندگان تعریف شده است.

برای صحه‌گذاری تأیید نوع، واردکننده باید گزارش‌های آزمون تأیید نوع، گواهی‌نامه‌های معتبر بین‌المللی مانند گواهی‌های E-MARK و e-MARK و گزارش بازرسی فیزیکی اولیه خودرو را ارائه دهد.8 پس از پذیرش این مستندات و تأیید الزامات، مشخصات تأیید نوع شامل ۱۱ رقم اول شماره شناسایی خودرو (VIN) جهت پیگیری به وزارت صمت اعلام می‌شود.8

توجه به شماره شاسی (VIN) و وضعیت فیزیکی خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است. در موارد دپو شدن خودروها در گذشته، مشخص شد که برخی از محموله‌ها حتی فاقد پلاک “Whole Vehicle” که استاندارد تردد در اتحادیه اروپا است، بوده‌اند.13 عدم وجود چنین پلاک‌هایی نشان‌دهنده دستکاری در مشخصات خودرو یا عدم انطباق کامل آن با استانداردهای مبدأ است. بنابراین، صرف داشتن مدارک بین‌المللی کافی نیست؛ واردکنندگان باید از تطابق فیزیکی و عدم دستکاری قطعات (به ویژه در مسیر حمل مانند کشورهای حاشیه خلیج فارس) اطمینان حاصل کنند.13

کارشناسان توصیه می‌کنند که فرآیند ارزیابی تطبیق کالا در مبدأ (COI) توسط شرکت‌های بازرسی مورد تأیید ISIRI انجام شود تا اطمینان حاصل شود که کالا قبل از حمل، دقیقاً با مشخصات فنی و استانداردهای ایران مطابقت دارد و ریسک تخطئه مدارک در گمرک به حداقل برسد.14

یکی از چالش‌های مستمر در واردات، مسئله استاندارد آلایندگی بوده که به طور مستقیم به کیفیت سوخت موجود در کشور گره خورده است. بر اساس قانون هوای پاک، الزام اجرای استاندارد یورو ۶ از فروردین ۱۴۰۱ وضع شده بود.15

با این حال، به دلیل اینکه توزیع سوخت یورو ۶ در سراسر کشور زمان‌بر و هزینه‌بر بود (و کیفیت غالب سوخت در سطح یورو ۴ باقی مانده)، هیأت وزیران در آذر ۱۴۰۱، الزام سختگیرانه خودروهای وارداتی به رعایت استاندارد روز اروپا (یورو ۶ یا یورو ۵ EEV) را از آیین‌نامه حذف کرد تا از تحمیل هزینه‌های غیرمنطقی بر مشتری و اختلال در فرآیند واردات جلوگیری شود.16

اما در جدیدترین ابلاغیه (آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۴)، مجدداً تأکید شده است که خودروهای بنزینی و دیزلی وارداتی باید دارای استاندارد آلایندگی یورو ۶ یا بالاتر باشند.5 این تناقض قانونی، واردکنندگان را با یک چالش فنی مواجه می‌کند: اگر خودرویی با گواهی یورو ۶ وارد شود اما با سوخت یورو ۴ داخلی کار کند، احتمالاً با مشکلات فنی مواجه خواهد شد که می‌تواند تعهدات گارانتی واردکننده را نقض کند.

پاسخ سیاست‌گذاران به این چالش، تمرکز بر واردات خودروهایی است که وابستگی کمتری به کیفیت سوخت داخلی دارند. در همین راستا، سیاست‌های تشویقی قوی برای خودروهای برقی (EV) و هیبریدی (HEV) وضع شده است.5 این خودروها با تعرفه واردات بسیار پایین، معادل ۱۱ درصد، ترخیص می‌شوند که این نرخ به شدت کمتر از تعرفه خودروهای بنزینی مشابه است.6 این سیاست به وضوح نشان می‌دهد که دولت واردکنندگان را به سمت توسعه اکوسیستم خودروهای پاک هدایت می‌کند تا ریسک‌های فنی ناشی از ناسازگاری سوخت و آلایندگی‌های کلان‌شهری را کاهش دهد.

شبکه خدمات پس از فروش: تضمین حقوق مصرف‌کننده و تعهد واردکننده

تعهد به ارائه خدمات پس از فروش، سنگ بنای مجوز واردات از وزارت صمت است و بدون احراز صلاحیت در این زمینه، امکان ترخیص خودرو از گمرک وجود نخواهد داشت.18 این تعهدات بر اساس آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو مصوب ۱۳۹۵ تعریف شده‌اند.19

آیین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، واردکننده را در قبال مصرف‌کننده مسئول می‌داند و الزامات دقیقی را برای دوره تضمین و تعهد خدمات تعیین کرده است.20

  1. دوره گارانتی (تضمین): دوره‌ای که طی آن، عرضه‌کننده متعهد می‌شود هرگونه ایراد ناشی از تولید و مونتاژ را به‌صورت رایگان برطرف نماید.20 این دوره برای خودروهای وارداتی معمولاً تا پنج سال تعیین می‌شود.22
  2. دوره تعهد خدمات و تأمین قطعات (پشتیبانی بلندمدت): بر اساس اصلاحیه آیین‌نامه، واردکننده خودرو موظف است خدمات تعمیر و تأمین قطعات یدکی خودروهای عرضه شده را تا حداقل ۱۰ سال پس از فروش آخرین دستگاه از آن مدل خاص، تأمین کند.22 این تعهد بلندمدت نشان‌دهنده اهمیت پایداری خدمات پس از فروش و حمایت از خریداران در برابر مشکلات تأمین قطعه است که در گذشته رایج بود.
  3. خسارت خواب خودرو: قانون، واردکنندگان را مجبور به پاسخگویی در قبال تأخیر در تعمیرات می‌کند. اگر خودروی تحت گارانتی بیش از دو روز کاری، به دلیل کمبود قطعه یا فراتر رفتن از زمان استاندارد تعمیر، در نمایندگی متوقف بماند، واردکننده موظف به پرداخت خسارت «خواب خودرو» به مالک است.23 در اصلاحیه‌های این قانون، جریمه خواب خودروهای سواری معادل روزانه پانزده ده‌هزارم (۰/۰۰۱۵) قیمت خودرو تعیین شده است.24 این تعهد مالی، واردکنندگان را وادار می‌سازد تا مدیریت زنجیره تأمین قطعات خود را در سطح مطلوبی حفظ کنند.

وزارت صمت برای اطمینان از اجرای تعهدات، ضوابط ساختاری را برای واردکنندگان وضع کرده است.10 این ضوابط به عنوان فیلتری عمل می‌کنند که ورود شرکت‌های فاقد برنامه بلندمدت را محدود می‌سازند:

  • معیار تأسیس شبکه نمایندگی: واردکننده باید به ازای واردات هر ۱۰۰۰ دستگاه خودرو، یک نمایندگی خدمات پس از فروش ایجاد یا از شبکه موجود استفاده کند.10 این ضابطه حداقل برای واردات زیر هزار دستگاه، داشتن یک نمایندگی را الزامی می‌سازد. این معیار، به عنوان یک مانع ورود اقتصادی عمل کرده و شرکت‌هایی را در اولویت قرار می‌دهد که توانایی سرمایه‌گذاری سنگین و ایجاد یک شبکه پایدار برای ارائه تعهد ۱۰ ساله تأمین قطعات را داشته باشند.18
  • مجوز رسمی و انتقال فناوری: واردکننده باید مجوز رسمی و مکتوب از تولیدکننده اصلی (شرکت مادر) ارائه دهد تا تضمین کند که پشتیبانی فنی و انتقال فناوری‌های لازم در حوزه خدمات پس از فروش انجام می‌شود.10
  • تأمین قطعات ضروری پیش از عرضه: یکی از مهم‌ترین الزامات این است که تأمین قطعات یدکی ضروری (فهرست تأیید شده توسط مراجع ذی‌صلاح) باید پیش از شروع واردات و عرضه تضمین شود.10 این امر به واردکنندگان اطمینان می‌دهد که حتی برای خودروهای جدید، موجودی لازم برای سرویس‌های اولیه و اضطراری فراهم است. همچنین تأمین تجهیزات، اسناد فنی و آموزش پرسنل متخصص خدمات پس از فروش نیز از دیگر الزامات است.10

علاوه بر این، هیأت وزیران یک سیاست تشویقی ساختاری را نیز برای واردات خودروهای نوآورانه وضع کرده است: متقاضیانی که همزمان با ثبت سفارش، نسبت به احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر و تجهیزات شارژ خودروهای برقی اقدام کنند، در اولویت واردات قرار می‌گیرند.27 این امر نشان می‌دهد که الزامات وزارت صمت فراتر از خدمات سنتی خودرویی بوده و واردکنندگان را مجبور می‌کند تا در توسعه زیرساخت‌های انرژی کشور نیز مشارکت فعال داشته باشند.

مراحل اجرایی ترخیص خودرو: مسیر عبور از گمرک

پس از احراز صلاحیت‌های فنی در سازمان استاندارد و تعهدات تجاری در وزارت صمت، واردکننده باید مراحل نهایی ترخیص در گمرک را طی کند.1

در عصر تجارت دیجیتال، گواهی‌ها به صورت فیزیکی به گمرک ارائه نمی‌شوند، بلکه به شکل ورودی‌های سیستمی تأیید می‌شوند.

  1. استعلام سیستمی تاییدیه‌ها: گمرک جمهوری اسلامی، از طریق سامانه جامع تجارت، صحت و اعتبار گواهی تأیید نوع و همچنین مجوز فعالیت شبکه خدمات پس از فروش را استعلام می‌کند. تأییدیه فنی سازمان ملی استاندارد در قالب یک کد ۸ رقمی به گمرک ارسال می‌شود و این کد به منزله مجوز ورود خودرو است.3
  2. تکمیل اظهارنامه و تسویه حساب: پس از تأیید سیستمی مجوزها، واردکننده یا ترخیص‌کار اقدام به تکمیل اظهارنامه گمرکی کرده و اسناد مالی و تجاری لازم (مانند بارنامه، فاکتور و…) را ارائه می‌دهد.1 در این مرحله، ارزش گمرکی خودرو تعیین شده و حقوق ورودی، مالیات و عوارض محاسبه می‌گردد.1
  3. صدور پروانه سبز: پرداخت کامل حقوق ورودی (شامل عوارض گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات شماره‌گذاری و هزینه‌های انبارداری) منجر به صدور پروانه سبز گمرکی می‌شود.6 این پروانه سند نهایی برای خروج فیزیکی خودرو از اماکن گمرکی است.12

ترخیص خودرو به دلیل فرآیند پیچیده اخذ مجوز از ارگان‌های متعدد (استاندارد، محیط زیست، صمت) معمولاً طولانی است. فرآیند ترخیص خودرو در گمرکات تخصصی (مانند گمرک شهید رجایی) حداقل در یک بازه ۳۰ روزه انجام می‌شود.6

تعرفه گمرکی (حقوق ورودی) بر اساس نوع خودرو و حجم موتور متغیر است.6 در راستای سیاست‌های کلان کشور:

  • خودروهای برقی و هیبریدی با کمترین تعرفه (۱۱ درصد) وارد می‌شوند.6
  • خودروهای بنزینی بر اساس حجم موتور، تعرفه‌های بالاتری دارند که از ۱۱ درصد برای موتورهای زیر ۱۵۰۰ سی‌سی آغاز شده و تا ۱۳۶ درصد برای موتورهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی افزایش می‌یابد.6

عواقب اجتناب از انطباق و راهکارهای جلوگیری از دپو

الزامات استاندارد و خدمات پس از فروش برای ترخیص خودروهای وارداتی

عدم رعایت دقیق الزامات استاندارد و خدمات پس از فروش، مستقیماً امنیت سرمایه واردکننده را به خطر می‌اندازد و منجر به زیان‌های سنگین می‌شود.

بزرگترین ریسک در تجارت خودرو، توقف کالا در گمرکات به دلیل نقص مدارک فنی است. گزارش‌های رسمی تأیید می‌کنند که تعداد قابل توجهی از خودروهای وارداتی به دلیل نداشتن مشخصات فنی لازم یا عدم انطباق با استانداردها (مانند عدم دریافت تأیید نوع یا فاقد بودن پلاک‌های بین‌المللی) از ترخیص منع شده‌اند.13 این عدم تأیید، نه تنها باعث تحمیل جریمه‌های سنگین انبارداری (Demurrage) می‌شود 7، بلکه در صورت عدم رفع مشکل، منجر به سپردن کالا به سازمان اموال تملیکی خواهد شد.13

این رویه نشان‌دهنده یک رویکرد محکم از سوی نهادهای رگولاتوری است که حفظ استانداردهای ایمنی (مانند اجرای اجباری استاندارد ۸۵ گانه) و حمایت از حقوق مصرف‌کننده را حتی به قیمت دپو شدن کالا، بر ملاحظات صرفاً تجاری ارجح می‌دانند.13 لذا، واردکنندگان باید از ابتدا بر واردات مدل‌هایی تمرکز کنند که ۱۰۰٪ منطبق با الزامات فنی ایران هستند و نباید انتظار داشته باشند که فشار بازار باعث تسهیل در مقررات استاندارد شود.

همانطور که تأخیر در ترخیص از گمرک هزینه‌زاست، تأخیر در خدمات پس از فروش نیز برای واردکننده هزینه دارد. این تعهدات از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان به دقت رصد می‌شوند. اگر عرضه‌کننده نتواند به دلیل کمبود قطعه، در زمان استاندارد (بیش از دو روز کاری) خودروی تحت گارانتی را تعمیر کند، موظف به پرداخت خسارت خواب خودرو به مالک است.24

این خسارت، که روزانه پانزده ده‌هزارم قیمت خودرو محاسبه می‌شود 24، واردکننده را از نظر مالی در تنگنا قرار می‌دهد تا شبکه تأمین قطعات خود را به شکلی مؤثر و پایدار مدیریت کند. این موضوع اهمیت شرط وزارت صمت مبنی بر لزوم تأمین قطعات یدکی ضروری قبل از واردات را بیش از پیش نمایان می‌سازد.10

نتیجه‌گیری: مدیریت ریسک رگولاتوری، تضمین موفقیت در واردات

ترخیص خودروهای وارداتی در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، یک آزمون جامع برای توانمندی واردکنندگان در هماهنگی بین مقررات فنی (استاندارد) و تعهدات زیرساختی (خدمات پس از فروش) است. موفقیت در این فرآیند، نه تنها به پرداخت حقوق گمرکی، بلکه به احراز کامل شرایط زیرساختی و فنی در سامانه‌های نظارتی بستگی دارد.

الزام به رعایت استاندارد یورو ۶ و استاندارد ۸۵ گانه، به همراه تعهد ۱۰ ساله تأمین قطعه و ایجاد شبکه نمایندگی ۱:۱۰۰۰، نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران در پی وارداتی پایدار، باکیفیت و با حداقل ریسک برای مصرف‌کننده هستند. برای کاهش ریسک دپو و زیان‌های مالی، استراتژی توصیه شده این است که واردکنندگان، فرآیند اخذ گواهی‌های استاندارد (به ویژه تأیید نوع و کد ۸ رقمی) و احراز صلاحیت خدمات پس از فروش را به صورت موازی با ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت آغاز کنند.

علاوه بر این، ترجیح دولت بر واردات خودروهای برقی و هیبریدی (با تعرفه ۱۱ درصد) به دلیل کاهش چالش‌های آلایندگی و تطابق با سوخت داخلی، فرصت‌های تجاری جدیدی را فراهم می‌آورد که با توسعه زیرساخت‌های شارژ گره خورده است. واردکنندگان باید به جای تمرکز صرف بر واردات، در توسعه اکوسیستم مورد نیاز خودروهای مدرن نیز نقش‌آفرینی کنند.

منابع

  1. 0 تا 100 نکات طلایی ترخیص خودرو از گمرک – گمرکچی, accessed on October 31, 2025, https://gchi.ir/car-clearance-from-customs/
  2. سیر تا پیاز واردات خودرو با کد ملی +‌ آموزش مراحل ثبت نام, accessed on October 31, 2025, https://www.shahrekhabar.com/news/174032094088298
  3. هزینه و مدارک لازم جهت ترخیص خودرو از گمرک – شهر صادرات, accessed on October 31, 2025, https://shahresaderat.com/custom-cars-clearance/
  4. سامانه جامع تجارت ntsw.ir و هرآنچه لازم است بدانید! – مرکز آموزش بازرگانی, accessed on October 31, 2025, https://ibtc.ir/blog/ntsw-national-trade-system-guide
  5. آیین‌نامه جدید واردات خودرو ابلاغ شد/ بانک مرکزی و وزارت صمت موظف به اجرای آیین‌نامه شدند + ۶ شرط فنی برای خودروها – خبرآنلاین, accessed on October 31, 2025, https://www.khabaronline.ir/news/2109007/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88-%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA-%D8%B4%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C-%D9%88-%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%B5%D9%85%D8%AA
  6. مراحل و نحوه ترخیص خودرو از گمرک – Khodro45, accessed on October 31, 2025, https://khodro45.com/mag/car-clearance-from-customs/
  7. راهنمای کامل ترخیص کالا از گمرک + قوانین، شرایط و هرچیزی که باید بدانید, accessed on October 31, 2025, https://joolaei.com/customs-clearance/
  8. ﺷﻴﻮه ﻧﺎﻣﻪ ﺻﺪور ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﺻﺤﻪ ﮔﺬاری ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﻮع و ﮔﻮاﻫﻴﻨ ﺎﻣﻪ اﻧﻄﺒﺎق ﺧﻮدروﻫﺎی, accessed on October 31, 2025, https://www.inso.gov.ir/portal/file/?648070/%D8%B4%D9%8A%D9%88%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B5%D8%AF%D9%88%D8%B1-%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B5%D8%AD%D9%87-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%D9%8A-%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D9%8A%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%88-%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D9%82-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%8A-%D8%A2%D8%B0%D8%B1-1397.pdf
  9. پاس کردن استاندارد 85 گانه برای خودروسازان – کاراکال تیونینگ, accessed on October 31, 2025, https://caracaltuning.com/%D9%BE%D8%A7%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-85-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87/
  10. شرایط خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی – فردای اقتصاد, accessed on October 31, 2025, https://www.fardayeeghtesad.com/news/2025/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C
  11. ایجاد یک نمایندگی خدمات پس از فروش به ازای هر هزار خودرو – بولتن نیوز, accessed on October 31, 2025, https://www.bultannews.com/fa/news/792188/%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%DB%8C%DA%A9-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D8%B1-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88
  12. ترخیص کالا از گمرک فوری | مراحل + مدارک و هزینه آبان 1404 – بازرگانی صباغی زاده, accessed on October 31, 2025, https://sorattarkhis.com/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7/
  13. خودروها فاقد مدارک شناسایی است؛ در صورت بروز مشکل چه کسی پاسخگوست؟ – اطلاع رسانی دولت, accessed on October 31, 2025, https://dolat.ir/detail/351667
  14. اخذ گواهی استاندارد ترخیص کالا – جهاز بندان لیان, accessed on October 31, 2025, https://jblco.asia/%D8%A7%D8%AE%D8%B0-%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7/
  15. اجرای استاندارد یورو ۶ از فروردین سال ۱۴۰۱ ! | Z4Car, accessed on October 31, 2025, https://z4car.com/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88-6-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D9%84-1401
  16. الزام خودروهای وارداتی به رعایت استاندارد روز اروپا برداشته شد – قطعه نیوز, accessed on October 31, 2025, https://www.ghatenews.com/26786/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF
  17. ابلاغ آیین‌نامه جدید واردات خودرو – باما, accessed on October 31, 2025, https://bama.ir/news/25460/%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88
  18. اما و اگر‌های تأمین قطعات یدکی خودرو‌های وارداتی/ وضعیت خدمات پس از فروش خودرو‌های وارداتی نگران کننده است؟ – اقتصاد آنلاین, accessed on October 31, 2025, https://www.eghtesadonline.com/fa/news/2048113/%D8%A7%D9%85%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%DA%AF%D8%B1%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A3%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%DB%8C%D8%AF%DA%A9%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
  19. آیین نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو – مرکز پژوهش‌های مجلس, accessed on October 31, 2025, https://rc.majlis.ir/fa/law/show/960728
  20. دستورالعمل شرایط و ضوابط خدمات پس از فروش بازنگری 4, accessed on October 31, 2025, https://demo.digerati.ir/product-files-tab/wp-content/uploads/sites/2292/2019/02/guaranty.pdf
  21. فهرست 3 شرایط و ضوابط گارانتی 9 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو 13, accessed on October 31, 2025, https://panel.bahman.ir/api/file_manager/dn/72e29946-50c8-49f9-ac05-055806a97fff
  22. تأمین قطعات و پشتیبانی خودروها تا 10 سال – پدال, accessed on October 31, 2025, https://www.pedal.ir/news/134454-%D8%AA%D8%A3%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7-10-%D8%B3%D8%A7%D9%84/
  23. همه چیز درباره خسارت خواب خودرو و چگونگی دریافت آن – ازکی, accessed on October 31, 2025, https://www.azki.com/blog/vehicle-non-use-claim/
  24. چگونه خسارت خواب خودرو را دریافت کنیم؟ – Asriran, accessed on October 31, 2025, https://www.asriran.com/fa/news/428097/%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AE%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85
  25. شرط ایجاد نمایندگی خدمات پس از فروش، به ازای واردات هر هزار دستگاه خودرو, accessed on October 31, 2025, http://www.asrekhodro.com/Mobile/News/227563/%D8%B4%D8%B1%D8%B7-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D9%87%D8%B1-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88
  26. لوازم یدکی خودروهای وارداتی تامین نشده است/ نادیدن مباحث تخصصی واردات خودرو از سوی سیاستگذاران صنعتی – اتاق اصناف تهران, accessed on October 31, 2025, https://otaghasnaftehran.ir/%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%85-%DB%8C%D8%AF%DA%A9%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%B4%D8%AF/
  27. ضوابط ارایه خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی کارکرده/ کدام واردکنندگان در اولویت قرار می‌گیرند؟ – دنیای اقتصاد, accessed on October 31, 2025, https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88-17/4126666-%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AF
  28. شرایط ترخیص ۲ هزار خودروی خارجی دپو شده/ لزوم تدبیر سیاست گذار – خبرگزاری مهر, accessed on October 31, 2025, https://www.mehrnews.com/news/5580467/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DB%B2-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C-%D8%AF%D9%BE%D9%88-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D8%AA%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1