راهنمای واردات از دبی به ایران

راهنمای واردات از دبی به ایران ۲۰۲۵

ارسال شده توسط admin مهر ۲۷, ۱۴۰۴

فهرست مطالب

مبانی استراتژیک تجارت با دبی در سال ۲۰۲۵ (مزایا، فرصت‌ها و ممنوعیت‌ها)

تجارت با دبی، به دلیل مجاورت جغرافیایی امارات متحده عربی با ایران، همواره به عنوان هوشمندانه‌ترین گزینه برای تأمین کالاهای مورد نیاز کشور تلقی شده است.1 این شهر به عنوان یک قطب واسط تجاری بزرگ، امکان دسترسی به بازارهای جهانی را فراهم می‌آورد و بازرگانان ایرانی برای دستیابی به تنوع کالایی و قیمت‌های رقابتی، دبی را انتخاب اول خود قرار می‌دهند.1 در این مطلب تلاش می‌کنیم بصورت گام به گام راهنمای واردات از دبی را بررسی خواهیم کرد.

جایگاه دبی به عنوان قطب واسط تجاری (جبل علی و مناطق آزاد)

دبی در زنجیره تأمین جهانی، نقش حیاتی یک هاب عظیم تجاری را ایفا می‌کند. این شهر نه تنها کالاهای تولیدی خود را ارائه می‌دهد، بلکه به عنوان مرکز ری‌اکسپورت (صادرات مجدد) شناخته می‌شود.4 کالاها از مبدأ جهانی (مانند چین) ابتدا به بندر جبل علی، که یکی از بزرگترین مناطق آزاد تجاری (FTZ) در جهان است، می‌رسند.5 ورود کالا به این منطقه آزاد، مزیت مهم معافیت از پرداخت عوارض و مالیات گمرکی امارات را به همراه دارد.6 این ویژگی، دبی را به یک گلوگاه اقتصادی کارآمد برای ایران تبدیل می‌کند.

با توجه به محدودیت‌های بین‌المللی و تحریم‌های مالی، دبی صرفاً یک تأمین‌کننده نیست، بلکه به عنوان یک گره استراتژیک برای دور زدن این محدودیت‌ها عمل می‌کند. روش‌های پیچیده حمل‌ونقل و اسنادی (مانند کراس استافینگ و ترانشیپ) که در ادامه بررسی می‌شوند، محصول همین نیاز هستند.7 همچنین، وجود مناطق آزاد داخلی در ایران، مانند چابهار، اروند، قشم و کیش، با کاهش بوروکراسی اداری و قرارگیری خارج از قلمرو گمرکی رسمی، فرصت‌های ویژه‌ای برای توسعه صادرات مجدد و ترخیص تسهیل شده فراهم می‌آورد.9

تحلیل کالاهای پرسود برای واردات از دبی (اولویت‌های بازار ایران)

انتخاب کالای مناسب و پرطرفدار که متناسب با نیاز بازار داخلی باشد، کلید موفقیت در واردات است و از خواب سرمایه جلوگیری می‌کند.10 کالاهایی که علاوه بر کیفیت بالا، قیمت مقرون به صرفه‌ای برای ترخیص نهایی داشته باشند، سوددهی را تضمین می‌کنند.

تجزیه و تحلیل بازار نشان می‌دهد که دو محور اصلی سودآوری شامل قطعات یدکی خودرو و لوازم الکترونیک (به ویژه لوازم جانبی موبایل) هستند.2 واردات قطعات یدکی خودرویی از دبی به دلیل کیفیت رقابتی و دسترسی به تأمین‌کنندگان معتبر، حجم بالایی از تجارت را به خود اختصاص داده است.3

سایر کالاهای پرطرفدار شامل پوشاک (که یک نیاز اساسی است و بازار آن همواره فعال است، به ویژه در آستانه مناسبت‌هایی مانند نوروز) 3، عطر و ادکلن‌های برند و اصل 3، و ادویه‌های اصیل که بازار دبی سابقه ۵۰ ساله در تأمین آن دارد 3، هستند. همچنین طلا به عنوان یک کالای تجاری پررونق مطرح است، چرا که در دبی برای خرید و فروش طلا کارمزدی اخذ نمی‌شود، که باعث می‌شود قیمت آن نسبت به ایران و سایر کشورها ارزان‌تر تمام شود.3 برای آشنایی بیشتر ادامه مقاله راهنمای واردات از دبی را بخوانید.

فهرست کالاهای ممنوع‌الورود به ایران (قوانین گمرکی و محدودیت‌های شرعی)

بازرگانان موظفند به قوانین واردات کالا از دبی اشراف کامل داشته باشند تا در فرآیند ترخیص دچار مشکلات و تأخیرهای گمرکی نشوند.1 قوانین گمرکی به صورت سالانه یا با بخشنامه‌های جدید تغییر می‌کنند.1 در حالت کلی، لیست کالاهای ممنوع‌الورود به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

اول، کالاهای منع شده از نظر شرع اسلام، که مطلقاً ممنوع هستند (مانند مشروبات الکلی).1 دوم، کالاهای ممنوعه توسط قانون به دلایل امنیتی یا نظامی، که شامل مواد منفجره، اسلحه، باروت و دینامیت می‌شود.1 سوم، ممنوعیت‌های فنی و نظارتی مانند واردات انواع فلش، مموری، سی دی، دی وی دی، تمبر و اسکناس خارجی.1 واردات تجهیزات فیلمبرداری و عکسبرداری هوایی نیز تنها با کسب مجوز رسمی از وزارت دفاع و نیروهای مسلح امکان‌پذیر خواهد بود.1 چهارم، ممنوعیت‌های مربوط به کالاهای طبیعی و مصرفی شامل انواع عسل طبیعی، پنیر، کره، سوسیس، ژامبون و همچنین برخی فلزات گرانبها مانند طلا و نقره و همچنین مبلمان، صنایع چوبی، گاو صندوق و قفسه‌های بایگانی.1

حتی در روش‌های خاص واردات مانند ته‌لنجی، نیروهای انتظامی به شدت روی کالاهای ممنوعه نظارت دارند و ورود هرگونه کالای غیرمجاز، منجر به توقیف کل بار و تشکیل پرونده قضایی سنگین خواهد شد.5

پیش‌نیازهای قانونی و اداری واردات (کارت بازرگانی و ثبت سفارش)

فعالیت در تجارت بین‌المللی، شامل واردات از دبی، در ایران نیازمند کسب مجوزهای رسمی و رعایت تشریفات اداری است که مهم‌ترین آن، در اختیار داشتن کارت بازرگانی و انجام ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت است.13

شرایط و مراحل اخذ کارت بازرگانی (بررسی سهمیه ۱۰۰ هزار دلاری)

کارت بازرگانی به عنوان مجوزی ضروری برای انجام تمامی فرآیندهای صادرات و واردات کالا و تجارت خارج از مرزها شناخته می‌شود.13 این کارت شامل انواع مختلفی از جمله حقیقی، حقوقی، تجاری، خدماتی، تولیدی/صنعتی و موردی است.14

برای اخذ کارت بازرگانی، متقاضیان باید شرایط عمومی خاصی از جمله داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم و گذراندن دوره آموزشی اتاق بازرگانی (برای افراد تازه‌وارد) را احراز کنند.15 از تیر ماه ۱۴۰۲، فرآیند اخذ کارت با حذف بازدید از محل کار توسط بازرس و لغو نیاز به کارت پایان خدمت، تا حدودی تسهیل شده است.13 اگرچه زمان رسمی صدور کارت ۱۵ روز کاری اعلام می‌شود، اما در عمل، ممکن است این فرآیند تا ۲ ماه به طول انجامد.16

در سال ۱۴۰۳ (۲۰۲۵)، یکی از نکات کلیدی، تعیین سهمیه واردات برای تجار جدید است. افرادی که برای اولین بار کارت بازرگانی دریافت می‌کنند، سهمیه‌ای معادل ۱۰۰ هزار دلار برای واردات یا صادرات دارند.14 این سقف برای جلوگیری از خروج بی‌رویه ارز و کنترل بازار سرمایه داخلی تعیین شده است. در مقابل، افرادی که کارت بازرگانی خود را تمدید کرده‌اند، مجاز هستند تا سقف ۵۰۰ هزار دلار فعالیت تجاری داشته باشند.14

این سهمیه‌بندی نشان می‌دهد که دولت قصد دارد با اعمال سقف پایین‌تر برای نوواردان، ریسک فعالیت‌های تجاری بدون پشتوانه را کاهش دهد، اما در عمل، این امر باعث تقویت انحصار برای شرکت‌های بازرگانی با سابقه و دارای سقف‌های بالاتر می‌شود. تجار جدید که قصد واردات کالاهای بزرگ یا صنعتی با حجم سرمایه بالا را دارند، ناچارند از طریق این شرکت‌های بزرگ‌تر اقدام کنند.

فرآیند ثبت سفارش و دریافت مجوزهای وزارت صمت در سامانه جامع تجارت

ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت ایران (NTWS) گام قانونی بعدی است که بازرگان باید پس از تعیین کالا و دریافت کارت بازرگانی انجام دهد.17 قبل از شروع فرآیند، باید نوع کالا از نظر وضعیت واردات (مجاز، مشروط یا ممنوعه) مشخص شود.18

برای شروع ثبت سفارش، ابتدا باید پیش‌فاکتور (Proforma Invoice) از فروشنده خارجی دریافت شود که شامل مشخصات دقیق کالا، نحوه پرداخت و تعهدات طرفین است.18 ثبت سفارش به منزله اعلام رسمی قصد واردات به کشور است و پس از آن، امکان شروع مراحل تأمین ارز و ترخیص فراهم می‌گردد.

مجوزهای اجباری مورد نیاز (استاندارد، بهداشت، قرنطینه و مخابرات)

ترخیص قطعی کالا از گمرک در ایران منوط به اخذ مجوزهای متعدد از سازمان‌های دولتی مختلف است.20 عدم ارائه به موقع و کامل این مجوزها، می‌تواند منجر به توقف طولانی مدت کالا در گمرک و تحمیل هزینه‌های سنگین انبارداری شود.20

مجوزهای اصلی مورد نیاز بر اساس نوع کالا تعیین می‌شوند: برای کالاهای مصرفی، مواد غذایی و بهداشتی، اخذ مجوزهای وزارت بهداشت و استاندارد اجباری حیاتی است.6 در حوزه قطعات و لوازم الکترونیک و مخابراتی، مجوز وزارت ارتباطات و مخابرات الزامی است.6 کالاهای کشاورزی و دامی نیز نیازمند مجوز قرنطینه نباتی و مرزی هستند.6 علاوه بر اینها، کالاهای خاص ممکن است نیازمند مجوزهای تخصصی از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (برای اسباب بازی) یا سازمان انرژی اتمی باشند.6 به دلیل تعدد این سازمان‌ها (بیش از ۲۵ سازمان دولتی دخیل در فرآیند تجارت) 22، شناسایی و اخذ سریع مجوزها نیازمند بهره‌گیری از مشاوره و خدمات کارگزاران گمرکی مجرب است.6

مدیریت مالی و تأمین ارز وارداتی (نظام نیمایی تحت تحریم)

راهنمای واردات از دبی به ایران

مهم‌ترین بخش فرآیند واردات از دبی، مدیریت مالی و تأمین ارز مورد نیاز است که تحت شرایط تحریم‌های بین‌المللی با چالش‌های بزرگی روبرو است.23

چیستی و اهمیت ارز نیمایی (نظام یکپارچه معاملات ارزی)

نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) که در سال ۱۳۹۷ تأسیس شد، با هدف کنترل خروج ارز از کشور، مشخص شدن هویت فعالان بازار و ایجاد ثبات نسبی در نرخ ارز، فعالیت می‌کند.24 سامانه نیما بستری شفاف و مطمئن را برای تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان (متقاضیان ارز) از طریق صادرکنندگان (عرضه‌کنندگان ارز حاصل از صادرات) فراهم می‌آورد.24 این سیستم به دولت اجازه می‌دهد تا قیمت ارز را کنترل کند و از نوسانات شدید جلوگیری نماید.25

نرخ ارز نیمایی معمولاً پایین‌تر از نرخ ارز آزاد در بازار است، اما با نرخ ارز دولتی (ترجیحی) که فقط به کالاهای اساسی تعلق می‌گیرد، متفاوت است.26 استفاده از سامانه نیما برای واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای الزامی است و اکنون بدون استفاده از این سامانه، امکان واردات کالا وجود ندارد.24

نحوه تخصیص ارز و اولویت‌های کالایی (تفاوت تالار اول و دوم)

تخصیص ارز برای واردات کاملاً به نوع کالا و اولویت‌بندی آن بستگی دارد.27 کالاها به طور کلی به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند که نحوه تأمین ارز آن‌ها متفاوت است:

  1. گروه کالایی شماره یک (ارز دولتی): این گروه شامل کالاهای اساسی و حیاتی (مانند دارو و گندم) است که ارز آن از محل فروش نفت تأمین می‌شود و با نرخ ترجیحی (تالار اول نیما) ارائه می‌گردد.26
  2. گروه کالایی شماره دو (ارز نیمایی): این گروه شامل مواد اولیه صنایع و کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای است. ارز مورد نیاز این گروه (کالاهای گروه ۲۲ تا ۲۶) از طریق ارز حاصل از صادرات تأمین می‌شود و نرخ آن در سامانه نیما به صورت توافقی میان خریداران و فروشندگان تعیین می‌گردد.26 (تالار دوم نیما).
  3. گروه کالایی شماره سه: شامل کالاهای مصرفی، لوکس و غیرضروری است.28 ارز وارداتی به این دسته از کالاها تخصیص داده نمی‌شود و واردات آن‌ها معمولاً باید از طریق روش‌های بدون انتقال ارز یا با استفاده از ارز آزاد صورت پذیرد.17

توجه به این ساختار ارزی برای واردات از دبی بسیار مهم است. با وجود اینکه کالاهای پرسودی مانند پوشاک، عطر و ادکلن، و لوازم جانبی موبایل از دبی وارد می‌شوند 2، این کالاها عمدتاً در گروه سه قرار می‌گیرند. این تضاد نشان می‌دهد که واردکنندگان این نوع کالاها برای تأمین مالی، ناگزیر به استفاده از کانال‌های غیررسمی یا نیمه‌رسمی (مانند حواله‌های صرافی) هستند، زیرا دسترسی به ارز رسمی دولتی یا نیمایی برای این کالاها وجود ندارد. این شرایط، ریسک عملیاتی و مالی واردکننده را افزایش می‌دهد.

روش‌های حواله درهم (AED) به دبی در شرایط تحریم

یافتن راهی مطمئن و سریع برای انتقال وجه به امارات، به دلیل محدودیت‌های بانکی ناشی از تحریم‌ها، یکی از بزرگترین دغدغه‌های تجار است.23

محبوب‌ترین و رایج‌ترین روش برای پرداخت هزینه‌های وارداتی، استفاده از خدمات صرافی‌ها است.23 صرافی‌ها با استفاده از شبکه‌های گسترده، امکان انتقال سریع و انعطاف‌پذیر وجه (مانند حواله درهم به دبی) را فراهم می‌کنند.23 این روش شامل دو شکل اصلی است: حواله مستقیم VIP (که بسیار سریع است و می‌تواند در حد چند ساعت تا یک روز انجام شود) و انتقال بانکی غیرمستقیم (Wire Transfer).30 حواله صرافی برای مبالغ کوچک تا متوسط، از نظر سرعت و هزینه بهینه است.31

در مقابل، انتقال بانکی بین‌المللی (SWIFT) امنیت بالایی برای تراکنش‌های بزرگ تجاری دارد 30، اما زمان انتقال طولانی‌تر است (بین ۱ تا ۵ روز کاری) و به دلیل محدودیت‌های اعمال شده بر سیستم بانکی ایران، اغلب برای تجار داخلی دشوار یا غیرممکن است.29 بازرگانان هنگام استفاده از خدمات صرافی‌ها باید با کارشناسان متخصص مشورت کنند تا ریسک‌های ناشی از نوسانات نرخ ارز و شرایط تحریم مدیریت شود.29

لجستیک و روش‌های حمل کالا از دبی به بنادر جنوبی ایران

انتخاب استراتژی لجستیک مناسب (بر اساس اینکوترمز توافق شده در پروفرما) نقش مستقیمی در کاهش هزینه‌های نهایی و زمان‌بندی تحویل کالا دارد.2 مجاورت دبی با ایران این امکان را فراهم می‌آورد که حمل و نقل کالا با سرعت و هزینه کمتری نسبت به سایر نقاط جهان انجام گیرد.2

مقایسه حمل دریایی (کانتینری) و حمل هوایی (زمان و هزینه)

دو روش اصلی برای حمل کالا از دبی به بنادر ایران، حمل دریایی و هوایی هستند.2

حمل دریایی برای بارهای حجیم و سنگین، به ویژه بارهای کانتینری، مقرون به صرفه‌ترین گزینه است.2 در روش حمل دریایی مستقیم، کالا بدون نیاز به تغییر کشتی، مستقیماً به بنادر جنوبی ایران حمل می‌شود.33 با این حال، در حالت کلی، زمان ارسال بار از دبی به ایران از طریق دریا می‌تواند از ۱ هفته (برای حمل مستقیم) تا ۲۰ روز (با احتساب ترانشیپ و تشریفات) متغیر باشد.7 هزینه‌های تخلیه و بارگیری کشتی (THC) در بنادر دبی و ایران جزء عوامل مهم و تأثیرگذار بر هزینه نهایی حمل دریایی هستند.33

حمل هوایی سریع‌ترین راهکار لجستیکی محسوب می‌شود و برای کالاهای با ارزش بالا یا محموله‌هایی که نیاز به تحویل فوری دارند، توصیه می‌گردد.8 مدت زمان رسیدن بار از طریق هوایی تنها ۲ تا ۵ روز است.8 با وجود سرعت بالا، حمل هوایی هزینه بسیار بیشتری دارد و برای حمل کانتینرهای بزرگ امکان‌پذیر نیست.2

سازوکارهای پیچیده حمل (کراس استافینگ، ترانشیپ و سوییچ BL)

به دلیل محدودیت‌های تحریمی و لزوم پنهان‌سازی مبدأ اصلی کالا، تجار به طور مکرر از سازوکارهای واسطه‌ای در بندر جبل علی استفاده می‌کنند:

  1. ترانشیپ (Transhipment): در این روش، کالا توسط یک شرکت از کشور مبدأ (مانند چین) به بندر جبل علی دبی منتقل می‌شود و سپس شرکت دیگری، کالا را از جبل علی بارگیری کرده و به ایران می‌آورد.7 این روش غیرمستقیم، هزینه حمل را کاهش می‌دهد و به دلیل منطقه آزاد بودن جبل علی، معافیت از عوارض گمرکی (۵ درصد) و مالیات اماراتی (۵ درصد) را به دنبال دارد.7
  2. کراس استافینگ (Cross Stuffing): این روش برای جابجایی کالا به صورت کانتینر به کانتینر استفاده می‌شود.4 کالا در دبی تخلیه شده و در یک کانتینر جدید ایرانی بارگیری مجدد می‌گردد و سپس به بنادر جنوبی ایران (مانند بندر عباس، بوشهر، یا چابهار) منتقل می‌شود.8
  3. سوییچ BL (بارنامه سوئیچ): این ابزار حقوقی در حمل و نقل دریایی برای انتقال حقوق مالکیت بار به کار می‌رود.8 با استفاده از سوییچ BL، شرکت واسطه بارنامه اصلی را صادر کرده و بارنامه سوئیچ به نام خریدار نهایی صادر می‌شود. این فرآیند امکان انتقال مالکیت بار به فروشنده دیگر یا پنهان کردن مبدأ اصلی کالا برای دور زدن محدودیت‌های قانونی یا بانکی را فراهم می‌سازد، هرچند که نیازمند مشورت با کارشناسان حقوقی است.8

واردات ته‌لنجی: مزایا، محدودیت‌های قانونی و ریسک‌ها در سال ۱۴۰۴

راهنمای واردات از دبی به ایران

واردات ته‌لنجی (یا بلمی) یک روش سنتی و محبوب برای واردات کالا از کشورهای همسایه به بنادر جنوبی ایران (به ویژه بوشهر) است که توسط ملوانان انجام می‌گیرد.34

مزایای اصلی واردات ته‌لنجی:

سرعت بالای این روش، یکی از جذابیت‌های اصلی آن است؛ به طوری که مدت زمان حمل بار ته‌لنجی از دبی به بنادر ایران می‌تواند بین ۲ تا ۵ روز باشد.35 این روش نسبت به حمل کانتینری هزینه کمتری دارد.36 همچنین، واردات ته‌لنجی فاقد تشریفات گمرکی پیچیده و طولانی است و حتی امکان واردات کالاهای مستعمل و دست دوم که در سیستم رسمی پیچیده‌تر است، وجود دارد.35

محدودیت‌های قانونی و ریسک‌ها:

با این حال، واردات ته‌لنجی خالی از ریسک نیست. این روش برای کالاهای مصرفی شخصی، پوشاک، لوازم الکترونیکی و قطعات خودرو با محدودیت‌های وزنی و ارزشی مشخص مجاز است.34 از نظر قانونی، محدودیت‌هایی در دفعات ورود لنج به کشور وجود دارد.35 مهم‌تر از همه، بر اساس آخرین اخبار، دولت در حال حرکت به سمت رسمی‌سازی این روش است؛ به طوری که قرار است یک کارمزد ۵ درصدی (بر اساس ارزش بارنامه) برای ترخیص کالای ته‌لنجی اخذ شده و در ازای آن، برگ سبز گمرکی صادر شود.5

این اقدام نشان‌دهنده شروع فرآیند مالیات‌ستانی و افزایش نظارت بر این نوع واردات است. هشدار جدی دیگر، ممنوعیت مطلق واردات کالاهای غیرمجاز (مانند مشروبات الکلی یا مواد مخدر) است که توسط نیروی انتظامی به شدت کنترل می‌شود و عواقب قضایی بسیار سنگینی را در پی خواهد داشت.5

فرآیند ترخیص کالا از گمرکات ایران (گام به گام در سامانه EPL)

ترخیص کالا به فرآیند آزادسازی کالا از گمرک گفته می‌شود که توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی وی (حق‌العمل‌کار) و پس از انجام تشریفات گمرکی، ارائه اسناد و پرداخت هزینه‌های مربوطه صورت می‌گیرد.37

اظهار کالا در سامانه EPL و دریافت شماره کوتاژ

فرآیند رسمی ترخیص با رسیدن کالا به اماکن گمرکی و دریافت سند قبض انبار گمرکی آغاز می‌شود.37 گام بعدی، تهیه و آماده‌سازی تمامی اسناد و مدارک مورد نیاز است.37

پس از آن، صاحب کالا یا نماینده او اقدام به ثبت اظهارنامه در سامانه الکترونیکی پنجره واحد تجارت فرامرزی (EPL) می‌کند.21 در مرحله اظهار، بازرگان باید مشخصات دقیق کالا شامل محتوا، وزن، ارزش و کد تعرفه را در سیستم ثبت کند.39 اظهار کالا به منزله تأیید این است که تمامی مراحل قانونی طی شده و محتوای کالا با اسناد مطابقت دارد.39 پس از اظهار کالا و احراز هویت مالک، یک شماره اختصاصی تحت عنوان کوتاژ (شماره ثبت کالا) به بازرگان ارائه می‌گردد.37

سیستم تعیین مسیر گمرکی (مسیر سبز، زرد و قرمز) و تأثیر آن بر زمان ترخیص

پس از دریافت کوتاژ، اظهارنامه به صورت خودکار توسط سیستم گمرکی در یکی از سه مسیر سبز، زرد یا قرمز قرار می‌گیرد. تعیین مسیر بر اساس ریسک کالا و سابقه واردکننده انجام می‌شود.37

  • مسیر سبز (Green Route): این بهترین و سریع‌ترین مسیر ترخیص است.40 اظهارنامه مستقیماً به مرحله صندوق هدایت می‌شود و در صورت عدم نیاز به مجوز خاص یا پرداخت عوارض، کالا بلافاصله به مرحله صدور بارگیری می‌رود.41
  • مسیر زرد (Yellow Route): در این مسیر، صرفاً کنترل اسنادی (ممیزی اسناد) انجام می‌شود. کارشناس گمرک اسناد اظهارشده را با اسناد تجاری و ثبت سفارش مطابقت می‌دهد، اما نیازی به باز کردن و ارزیابی فیزیکی کالا نیست.41
  • مسیر قرمز (Red Route): این مسیر طولانی‌ترین و پرریسک‌ترین حالت است. در این مرحله، علاوه بر کنترل کامل اسناد، کالا به صورت فیزیکی توسط ارزیاب گمرکی باز شده و محتویات آن با جزئیات مندرج در اظهارنامه و اسناد مطابقت داده می‌شود.41 همچنین در این مسیر ممکن است نیاز به اخذ مجوزهای اضافی (مانند نمونه‌برداری و ارسال به آزمایشگاه یا گواهی استاندارد اجباری) وجود داشته باشد.21

عوامل متعددی در تعیین مسیر گمرکی مؤثر هستند که شامل ارزش و نوع کالا، کشور مبدأ، و مهم‌تر از همه، سابقه ترخیص و خوش‌حسابی صاحب کالا یا فرد اظهارکننده (حق‌العمل‌کار) است.40 از آنجایی که واردات از دبی اغلب به صورت واسطه‌ای است، استفاده از ترخیص‌کاران با سابقه خوب و انجام اظهار دقیق (جلوگیری از ناهماهنگی بین اسناد تجاری و گمرکی) 17، می‌تواند شانس قرارگیری کالا در مسیر سبز را به شدت افزایش دهد و از تأخیرهای هزینه‌بر مسیر قرمز جلوگیری کند.

مدارک و اسناد ضروری برای ترخیص قطعی (از پروفرما تا ترخیصیه)

مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند: مدارک مربوط به کالا، مدارک صاحب کالا و مدارک نماینده قانونی.19 شناخت و آماده‌سازی کامل این اسناد برای تسریع روند ترخیص حیاتی است.19

مدارک مربوط به کالا: اظهارنامه گمرکی به همراه شماره کوتاژ 39، قبض انبار (پس از رسیدن کالا به اماکن گمرکی) و ترخیصیه 21، بارنامه حمل (Bill of Lading) 39، پیش‌فاکتور (Proforma Invoice) و فاکتور تجاری (Commercial Invoice) 19، لیست عدل‌بندی (Packing List) 41، گواهی بیمه‌نامه و گواهی بازرسی (در صورت لزوم).39

مدارک مربوط به صاحب کالا و نماینده: کارت بازرگانی معتبر 39، گواهی ثبت سفارش از وزارت صمت 39، وکالت‌نامه رسمی به حق‌العمل‌کار یا پروانه حق‌العمل‌کاری 37، و گواهی تخصیص ارز (برای کالاهای گروه ۲).39

محاسبه هزینه‌های واردات: ارزش‌گذاری گمرکی (TSC) و مالیات‌ها

محاسبه دقیق حقوق ورودی و هزینه‌های گمرکی، سنگ بنای برآورد سودآوری یک تجارت وارداتی است.42 هزینه‌های خروج کالا از گمرک شامل مجموعه‌ای از مبالغی است که در طول مسیر ترخیص باید پرداخت شوند.37

مفهوم ارزش گمرکی (CV) و نحوه محاسبه آن بر مبنای CIF

ارزش گمرکی کالا (Customs Value یا CV) معیاری است که برای محاسبه حقوق ورودی، عوارض و مالیات‌های متعلقه در گمرک استفاده می‌شود.43 این ارزش بر اساس قیمت واقعی کالا در کشور مبدأ، به علاوه هزینه‌های مرتبط تا زمان رسیدن کالا به اولین گمرک ورودی (Cost, Insurance, Freight – CIF) محاسبه می‌گردد.43

فرمول کلی محاسبه ارزش گمرکی به شرح زیر است:

$$CV = (C + I + F) + D$$

که در آن:

  • $C$: ارزش خرید کالا (قیمت نهایی در مبدأ) است.
  • $I$: حق بیمه پرداختی برای پوشش خطرات حمل و نقل است.
  • $F$: کرایه حمل و باربندی از مبدأ (دبی) تا مقصد (بندر ورودی ایران) است.
  • $D$: سایر هزینه‌های واردات شامل هزینه‌های ثبت سفارش، هزینه‌های بانکی و سایر هزینه‌های گمرکی است.43

حقوق گمرکی که باید پرداخت شود، با ضرب ارزش CIF در نرخ تعرفه (که سالانه توسط دولت تعیین می‌شود 1) و نرخ ارز اعلامی گمرک محاسبه می‌گردد.42

نقش سامانه TSC در تعیین ارزش کالا و جلوگیری از اعمال سلیقه

گمرک ایران برای استانداردسازی فرآیند ارزش‌گذاری، از شناسه ارزش گمرکی کالا (TSC – Tariff Specification Code) استفاده می‌کند.45 نقش محوری TSC این است که اطمینان حاصل شود ارزش‌گذاری کالاهای مشابه در تمامی گمرکات کشور به صورت یکسان انجام شود.43 این امر به جلوگیری از اعمال سلیقه شخصی کارشناسان گمرکی کمک می‌کند و فرآیند را دقیق‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر می‌سازد.45

با این حال، در واردات از دبی، چالش‌هایی در تعیین ارزش خرید واقعی (C) وجود دارد. از آنجایی که دبی اغلب یک واسطه است و کالاها ممکن است از طریق ری‌اکسپورت وارد شده باشند، بازرسان گمرکی (به ویژه در مسیر قرمز) ممکن است نسبت به ارزش اظهار شده شک کرده و نیاز به مستندات بیشتری برای تأیید قیمت واقعی داشته باشند.20

عوارض گمرکی، سود بازرگانی، و مالیات بر ارزش افزوده در واردات

هزینه‌های نهایی واردات شامل مؤلفه‌های مختلفی است که به شرح زیر تفکیک می‌شوند:

  1. حقوق ورودی: شامل حقوق گمرکی (بر مبنای ارزش CIF) و سود بازرگانی است که نرخ آن سالانه تعیین می‌گردد.42
  2. مالیات بر ارزش افزوده (VAT): واردکنندگان موظفند با قوانین مالیات بر واردات آشنا باشند.47 مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای ارزش گمرکی محاسبه و وصول می‌گردد.46
  3. هزینه‌های خدماتی: شامل هزینه‌های باربری، تخلیه، انبارداری (بر اساس مدت زمان ماندن کالا در گمرک)، هزینه کارشناسی، و هزینه‌های آزمایشگاهی (در صورت نیاز به بررسی ماهیت کالا) است.37

پرداخت کلیه حقوق و عوارض گمرکی می‌تواند به صورت حضوری یا از طریق سامانه‌های پرداخت آنلاین گمرک (با وارد کردن شناسه ۱۵ رقمی پرداخت) در سامانه irica.ir صورت گیرد.42

چالش‌های کلیدی و توصیه‌های تخصصی برای واردکنندگان در ۲۰۲۵

واردات از دبی، با وجود نزدیکی جغرافیایی و مزایای لجستیکی، بازرگانان را با چالش‌های ساختاری در سیستم بوروکراسی ایران مواجه می‌کند.

مدیریت نوسانات ارزی و ریسک تغییرات ناگهانی قوانین

یکی از اساسی‌ترین و مداوم‌ترین چالش‌ها، تغییرپذیری و غیرقابل پیش‌بینی بودن قوانین و مقررات گمرکی و تجاری است.20 این تغییرات ممکن است به صورت ناگهانی و بدون اطلاع قبلی اعمال شوند و منجر به توقف فرآیند واردات، افزایش هزینه‌های پیش‌بینی نشده و تأخیرهای جدی گردد.20 همچنین پیچیدگی‌های بوروکراتیک و نیاز به اخذ مجوز از بیش از ۲۵ سازمان دولتی دخیل در امر تجارت، فرآیند را زمان‌بر می‌کند.22

با این حال، یک اهرم قانونی مهم وجود دارد: طبق بخشنامه‌های هیئت وزیران، کلیه استعلام‌های قانونی از سازمان‌های مسئول که ظرف ۱۵ روز کاری پاسخ داده نشود، به منزله پاسخ مثبت تلقی خواهد شد.48 بازرگانان باید از این قانون به عنوان یک اهرم فشار برای تسریع امور اداری استفاده کنند. مدیریت نوسانات ارزی نیز با توجه به چندنرخی بودن ارز و سهمیه‌بندی آن در نظام نیمایی، نیازمند هوشمندی مالی و برنامه‌ریزی دقیق است.

اهمیت بهره‌گیری از ترخیص‌کاران و مشاوران بازرگانی خبره

به دلیل ذات تخصصی و پیچیدگی‌های فرآیند ترخیص کالا، به‌ویژه در سیستم چند مسیره گمرکی (سبز، زرد، قرمز)، استخدام یک حق‌العمل‌کار یا ترخیص‌کار خبره یک ضرورت استراتژیک محسوب می‌شود.38 حق‌العمل‌کار گمرک با تسلط کامل به فوت و فن‌های قانونی و آگاهی از آخرین بخشنامه‌ها و مقررات، می‌تواند پروسه را در کمترین زمان و با جلوگیری از تحمیل جریمه‌های مالی به انجام برساند.18

حق‌العمل‌کاران دارای پروانه می‌توانند به صورت نامحدود و در تمامی گمرکات کشور به نمایندگی از صاحبان کالا فعالیت کنند.37 علاوه بر این، استفاده از مشاوره حقوقی و مالی تخصصی، ایجاد شبکه‌های تجاری مطمئن، و بهره‌گیری از ابزارهای مدیریتی مدرن، راهکارهای اصلی برای مدیریت موفق چالش‌های واردات در سال ۲۰۲۵ هستند.20 خدمات مشاوره‌ای می‌تواند شامل سورسینگ (منبع‌یابی کالا)، ثبت سفارش، اخذ ارز نیمایی و مدیریت حمل و نقل باشد.19

راهنمای واردات از دبی به ایران

منابع

  1. قوانین واردات کالا از دبی | لجستیک ایرانیان دبی, accessed on October 19, 2025, https://iraniandubai.com/blog/import/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C/
  2. واردات از دبی با سرمایه کم+معرفی پرسودترین کالای وارداتی | بازرگانی راهکار, accessed on October 19, 2025, https://rahkartejarat.com/importation/import-from-dubai/
  3. پرسودترین کالای وارداتی از دبی – جهاز بندان لیان, accessed on October 19, 2025, https://jblco.asia/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C/
  4. ترخیص کالا از دبی: صفر تا صد واردات از دبی, accessed on October 19, 2025, https://tahakhalij.ir/fa/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D8%B5%D9%81%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D8%B5%D8%AF-%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C
  5. واردات ته لنجی از دبی و چین 0 تا 100 بدون واسطه, accessed on October 19, 2025, https://tchina.ir/%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D8%AA%D9%87-%D9%84%D9%86%D8%AC%DB%8C-1403/
  6. ترخیص کالا از دبی | مدارک و مراحل ترخیص از امارات – شرکت بازرگانی …, accessed on October 19, 2025, https://irclearance.com/blog/clearance-dubai/
  7. حمل بار از دبی به ایران – شرکت بازرگانی راهکار تجارت پایا, accessed on October 19, 2025, https://rahkartejarat.com/carrier-services/shipping-from-dubai-to-iran/
  8. ارسال بار از دبی به ایران با کمترین قیمت و سریعترین زمان ممکن | سامان اکسپرس, accessed on October 19, 2025, https://samanexp.com/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/
  9. مناطق آزاد و ملزومات توسعه صادرات مجدد, accessed on October 19, 2025, https://freena.ir/detail/14141/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D9%88-%D9%85%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%AF
  10. پرسودترین کالاها برای واردات از دبی به ایران – بهار نیوز, accessed on October 19, 2025, https://www.baharnews.ir/news/492411/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%87%D8%A7-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86
  11. واردات قطعات خودرو از دبی – شرکت بازرگانی ایمن تجارت کارآمد, accessed on October 19, 2025, https://irclearance.com/blog/importing-car-parts-from-dubai/
  12. معرفی ۹ کالای پرسود برای خرید از دبی – خبرگزاری برنا, accessed on October 19, 2025, https://borna.news/fa/news/1415261/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%DB%B9-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C
  13. اخذ کارت بازرگانی فوری | مراحل صدور [0 تا 100] +هزینه و مدارک 1404 – سفیر صلح, accessed on October 19, 2025, https://sabtsherkatha.com/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C/
  14. مراحل ، شرایط و آموزش دریافت کارت بازرگانی, accessed on October 19, 2025, https://jafari.business/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7/
  15. اخذ کارت بازرگانی و شرایط و نحوه دریافت و تمدید کارت بازرگانی 1404 – ثبت شرکت کاج, accessed on October 19, 2025, https://kajsabt.com/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C/
  16. صفر تا صد کارت بازرگانی – هیمن راهبرد ملل, accessed on October 19, 2025, https://hiram.ir/%D8%B5%D9%81%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D8%B5%D8%AF-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C/
  17. واردات کالا از دبی به ایران در سال ۱۴۰۴ | مراحل، مجوزها و نکات مهم, accessed on October 19, 2025, https://gtg.ir/%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C/
  18. ترخیص کالا از گمرک فوری | مراحل + مدارک و هزینه مهر 1404 – بازرگانی صباغی زاده, accessed on October 19, 2025, https://sorattarkhis.com/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7/
  19. مدارک ترخیص کالا | لیست کامل اسناد مورد نیاز جهت ترخیص کالا, accessed on October 19, 2025, https://irclearance.com/blog/madareke-tarkhise-kala-2/
  20. مشکلات واردات از دبی | شناسایی چالش‌ها و ارائه راهکارهای تخصصی – همراه دژ, accessed on October 19, 2025, https://hamrahdezh.com/blog/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C/
  21. ترخیص کالا از گمرک + همه مراحل و هزینه ها | دریافت مشاوره, accessed on October 19, 2025, https://rahkartejarat.com/clearance/
  22. ۳۰ پاسخ به ۳۰ چالش گمرکی – ایسنا, accessed on October 19, 2025, https://www.isna.ir/news/98102922774/%DB%B3%DB%B0-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%DB%B3%DB%B0-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C
  23. نحوه پرداخت پول واردات کالا از دبی و کشور امارات چگونه است؟ – الف, accessed on October 19, 2025, https://www.alef.ir/news/4031226068.html?show=text
  24. آموزش نحوه دریافت ارز نیمایی برای واردات, accessed on October 19, 2025, https://tntiran.com/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%B2-%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8/
  25. با شرایط و نحوه دریافت ارز نیمایی برای واردات آشنا شوید!, accessed on October 19, 2025, https://tahakhalij.ir/fa/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D9%88-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%B2-%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA
  26. ارز نیمایی به چه کالاها و چه کسانی تعلق می گیرد, accessed on October 19, 2025, https://irclearance.com/blog/sharayete-jadid-akhze-arz-nimayi/
  27. نحوه تخصیص ارز برای واردات, accessed on October 19, 2025, https://tntiran.com/%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%AA%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%B5-%D8%A7%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%DA%A9/
  28. تخصیص ارز نیمایی و دولتی – بازرگانی دیده بان تجارت, accessed on October 19, 2025, https://didehbantejarat.com/allocation-government-currency/
  29. انتقال پول به امارات – بازرگانی ماندگار, accessed on October 19, 2025, https://www.mandegarcommerce.com/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84-%D9%BE%D9%88%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA/
  30. ارسال پول به دبی | انتقال حواله درهم و دلار به امارات – صرافی ستین, accessed on October 19, 2025, https://www.satinexchange.com/34-order-%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%7C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85_%D9%88_%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA
  31. حواله به امارات + قیمت لحظه‌ای درهم + محاسبه آنلاین – صرافی امرالد, accessed on October 19, 2025, https://emeraldxe.com/service/%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA
  32. همه چیز درباره ی حواله درهم | شبکه اطلاع‌ رسانی طلا و ارز – TGJU, accessed on October 19, 2025, https://www.tgju.org/news/2968202/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%8C-%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85
  33. حمل و نقل دریایی از دبی ⚡️ حمل بار دریایی از امارات و دبی, accessed on October 19, 2025, https://www.shippingco.ir/service/sea-freight-from-dubai
  34. راهنمای جامع واردات ته لنجی از دبی به ایران – بازرگانی تاجرون, accessed on October 19, 2025, https://tajeroon.com/guide-to-import-soles-from-dubai-to-iran/
  35. 0 تا 100 حمل بار از دبی با لنج + استعلام قیمت – ترخیص ته لنجی از …, accessed on October 19, 2025, https://persiangt.com/%D8%AD%D9%85%D9%84-%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%84%D9%86%D8%AC/
  36. حمل بار از دبی به ایران لنج – فراز تجارت, accessed on October 19, 2025, https://faraztejarat.com/cargo-transportation-by-barge-from-dubai-to-iran/
  37. مراحل ترخیص کالا از گمرک{ به صورت قدم به قدم} | شرکت آوند حیات, accessed on October 19, 2025, https://avandhayat.com/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7/
  38. مراحل ترخیص کالا از گمرک {گام به گام} – پست سریع بین المللی تی ان تی TNT, accessed on October 19, 2025, https://tntiran.com/%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%8C-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%84-%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%DA%AF/
  39. گام به گام مراحل ترخیص کالا از گمرک – بازرگانی طاها فیدار خلیج فارس, accessed on October 19, 2025, https://tahakhalij.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7
  40. مسیرهای سبز، زرد و قرمز گمرکی + نحوه تعیین مسیر – بازرگانی میرترابی, accessed on October 19, 2025, https://hmirtorabi.com/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C/
  41. ترخیص کالا از گمرک | صفر تا صد آموزش مراحل 1404, accessed on October 19, 2025, https://tarkhis.net/%D8%B5%D9%81%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D8%B5%D8%AF-%D8%AA%D8%B1%D8%AE%DB%8C%D8%B5-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9/
  42. میزان هزینه های واردات کالا و تعرفه گمرک در سال 1403 – پست سریع بین المللی تی ان تی TNT, accessed on October 19, 2025, https://tntiran.com/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%DA%AF/
  43. ارزش گمرکی کالا TSC چیست؟ | محاسبه و استعلام ارزشی گمرکی کالا, accessed on October 19, 2025, https://irclearance.com/blog/nahve-elame-arzeshe-tsc-gomroki/
  44. ارزش گمرکی کالا چیست ؟ چگونه محاسبه یا تعیین می شود, accessed on October 19, 2025, https://asanbar.ir/asanpedia/education/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7/
  45. ارزش گمرکی کالا (TSC) چیست؟ راهنمای محاسبه – شرکت آریا حمل, accessed on October 19, 2025, https://ariahaml.com/blog/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7-tsc-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/
  46. ارزش گمرکی چیست؟ | نحوه محاسبه ارزش گمرکی کالا به زبان ساده – شرکت باراد هوا دریا, accessed on October 19, 2025, https://baradfreight.com/post/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C/
  47. قوانین مالیات بر واردات در سال 1403 + جدول تعرفه مالیات گمرک – سپیدار سیستم, accessed on October 19, 2025, https://www.sepidarsystem.com/blog/import-tax/
  48. بخشنامه گمرکی – بازرگانی تهران پیشرو, accessed on October 19, 2025, https://tehranpishro.com/fa/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%85%D8%B1%DA%A9%DB%8C/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/3/%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/50